Macro Economy

จากปัญญาประดิษฐ์ สู่อุตสาหกรรมเกษตรแบบแม่นยำ สู่อินเทอร์เน็ตของทุกสิ่ง การปรากฏขึ้นของเทคโนโลยีเหล่านี้มีศักยภาพเพียงพอที่เปลี่ยนแปลงการบริโภค การจัดการดูแล และการผลิตไปอย่างสิ้นเชิง และนี้คือ 5 นวัตกรรมซึ่งมีศักยภาพที่จะเข้ามาเชื่อมต่อชาวไร่และชาวนาเข้ากับทรัพยากรใหม่ ข้อมูลข่าวสาร องค์ความรู้ และตลาด เพื่อนำไปสู่การเปลี่ยนผ่านชีวิตเกษตรกรจากนี้ 1.ปรับปรุงการเข้าถึงไฟฟ้าเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดความสูญเสียอาหาร ไฟฟ้าแทบไม่อาจจะเรียกได้ว่าเป็นนวัตกรรมใหม่ แต่ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อว่ายังมีคนอีกจำนวนมากเข้าไม่ถึง เกือบ 2 ใน 3 ของประชากรแอฟริกาใต้สะฮารา (ภูมิภาคที่มีพื้นที่อยู่ในทวีปแอฟริกาและอยู่ใต้ทะเลทรายสะฮารา โดยมีประเทศในภูมิภาค 54 ประเทศ มีประชากรรวมกันมากถึง 574 ล้านคน) ยังไม่สามารถเข้าถึงไฟฟ้า แม้จะมีโครงสร้างพื้นฐานอยู่แล้ว แต่สิ่งที่เป็นอุปสรรคก็คือต้นทุน ถ้าเราสามารถทำให้ชาวนาและชาวไร่สามารถเข้าถึงไฟฟ้าได้ในราคาไม่แพง ซึ่งเป็นพลังงานที่เชื่อถือได้และยั่งยืนที่สามารถทำให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียรายเล็กรายน้อยจำนวนมากทำเรื่องต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ตั้งแต่การเตรียมดิน การเพาะปลูก การชลประทาน และการเก็บเกี่ยว ซึ่งมันจะทำให้พวกเขาสามารถใช้วิธีการที่ดีขึ้นในการเก็บรักษาและถนอมอาหาร เพราะฉะนั้นอาจจะสรุปได้ว่าผู้มีส่วนได้ส่วนเสียรายเล็กเหล่านี้จะเข้ามามีส่วนต่อการเปลี่ยนแปลงของระบบอาหารโลกได้มากเพียงใด ก็ขึ้นอยู่กับการเข้าถึงไฟฟ้าของพวกเขานั้นเอง 2.เพิ่มการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตเพื่อเชื่อมต่อกับข้อมูลข่าวสารและความรู้ เพื่อนำไปสู่การปรับปรุงผลผลิตในฟาร์มของพวกเขา สำหรับพวกเราหลาย ๆ คน การตื่นขึ้นมาพร้อมอินเทอร์เน็ตถือเป็นพื้นฐานของชีวิตอยู่แล้ว แต่ก็มีคนอีกจำนวนมากไม่น้อยกว่า 4,000 …

อุตสาหกรรมเกษตรมีการเปลี่ยนแปลงและยกระดับมาตลอดกว่า 50 ปีที่ผ่านมา เพื่อตอบสนองต่อความต้องการอาหารที่เพิ่มมากขึ้นของมนุษย์ และจากการคาดการณ์ของ The World Economic Forum คาดว่าในปี 2050 ตัวเลขประชากรทั่วโลกน่าจะพุ่งสูงแตะเกือบ 9,700 ล้านคน และ 70% จะย้ายเข้ามาอยู่ในเมืองซึ่งจะทำให้ความต้องการอาหารเพื่อบริโภคของคนในเมืองสูงขึ้น ทำให้การบรรลุความมั่นคงและโภชนาการทางอาหารเป็นหนึ่งในเรื่องที่ท้าทายเป็นอย่างมากของโลกจากนี้ ในช่วง 150 ปีที่ผ่านมาการเปลี่ยนผ่านของระบบอาหารโลกเกิดขึ้นตลอดเวลาเพื่อตอบสนองต่อการเติบโตของประชากรและความจำเป็นของสังคม การเปลี่ยนแปลงทำให้โลกสามารถป้อนอาหารให้ประชากรที่ขยายตัวขึ้นอย่างรวดเร็วได้ ซึ่งในปี 1850 ประชากรโลกมีเพียงแค่ 1,000 ล้านคนเท่านั้น จนมาถึงในปี 1940 ขยายตัวมาอยู่ที่ 2,200 ล้านคน และ 7,200 ล้านคนในปี 2013 แม้จะสามารถตอบสนองต่อการเติบโตของประชากรโลกได้ดีมาโดยตลอด แต่ปัจจุบันระบบอาหารโลกยังไม่สามารถส่งมอบอาหารและโภชนาการทางอาหารได้อย่างเพียงพอบนวิธีที่ดีต่อสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน เพราะประชากรกว่า 800 ล้านคนยังขาดสารอาหาร 2,000 ล้านคนได้รับแร่ธาตุและวิตามินที่ไม่เพียงพอ ขณะที่อีก 2,000 ล้านคนเป็นโลกอ้วน และรับประทานมากเกินไป นี่แสดงให้เห็นว่าโลกเราขาดสมดุลพร้อมกับกระบวนการผลิต การขนส่ง การพัฒนาและการกำจัดของเสียก็ยังไม่สามารถสร้างความยั่งยืนให้กับทรัพยากรสิ่งแวดล้อมได้ …

ประเทศไทย กับโครงการ BRI โดยภาพใหญ่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ทางบก (ทางถนนและทางรถไฟ) จะมีด้วยกัน 3 เส้นทาง 1.เส้นที่ 1 คุนหมิง เวียดนาม กัมพูชา ไทย สิงคโปร์ 2.เส้นที่ 2 คุนหมิง พม่า ไทย สิงคโปร์ 3.เส้นที่ 3 คุนหมิง ลาว ไทย สิงคโปร์ โครงการนี้สำหรับไทยถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างมากต่อเศรษฐกิจของประเทศที่จะเดินไป เพราะBRI จะทำให้การเชื่อมโยงระหว่าง ไทย – อาเซียน, ไทย  – จีน และอาเซียน – จีน กลายเป็นจริง ซึ่งจริง ๆ แล้วไทยนั้นมียุทธศาสตร์ที่จะเชื่อมโยงโครงสร้างพื้นฐานกับเพื่อนบ้านในภูมิภาคนี้มาตั้งแต่ปี 2009 และเนื่องจากไทยถือเป็นประเทศเดียวในอาเซียนที่มีภูมิรัฐศาสตร์ที่เหมาะสม ไทยจึงมีความเหมาะสมที่จะเป็นผู้นำในการผลักดันเรื่องนี้ โดยมีเส้นทางสำคัญ 3 เส้นทาง คือ …

การพัฒนา ความร่วมมือ และเงินทุน ปัจจัยความสำเร็จของ BRI ปัจจุบันโครงการที่จะพัฒนาแบ่งออกเป็น 2 ส่วนใหญ่ ๆ คือ หนึ่งแถบ (One Belt) หรือเส้นทางเศรษฐกิจสายไหมใหม่ เป็นเครือข่ายทางบกจากจีนไปยัง 6 ภูมิภาค ได้แก่ เอเชียตะวันออก เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียกลาง ตะวันออกกลาง และแอฟริกาเหนือ เอเชียใต้ และยุโรป โดยจะแบ่งออกเป็น 6 เส้นทาง / ระเบียงเศรษฐกิจ และระเบียงเศรษฐกิจที่ติดกับชายฝั่งจะถูกเชื่อมโยงเป็นเครือข่ายเดียวกับเส้นทางทางทะเล ซึ่งระเบียงเศรษฐกิจที่สร้างนั้น นอกจากจะมุ่งยกระดับประสิทธิภาพ การขนส่งทางถนน ทางราง ทางน้ำแล้ว ยังถือเป็นจุดกระจายสินค้า รวมไปถึงสิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ เพื่อรองรับการเติบโตทางการค้า เช่น เขตเศรษฐกิจพิเศษ การข้ามแดน ศุลกากร เป็นต้น 6 ระเบียงเศรษฐกิจ หนึ่งแถบ (One Belt) …

สิ่งที่เป็นอุปสรรคสำคัญ ถึงแม้จะเป็นโครงการที่ใหญ่ และหลายฝ่ายจะได้รับประโยชน์ แต่ก็ยังมีเสียงคัดค้านในหลากหลายมุม เพราะเนื่องจากจีนเป็นผู้บุกเบิกโครงการ ทำให้หลายฝ่ายก็มองว่าโครงการนี้พวกเขาได้รับประโยชน์น้อยกว่าที่ควรจะเป็น และจริง ๆ จีนนั้นแหละที่จะโกยเม็ดเงินจากโครงการนี้มากกว่าใคร โดยปัญหานั้นมีตั้งแต่ปริมาณหนี้สินที่จะเพิ่มขึ้น (และเป็นเงินกู้อัตราดอกเบี้ยต่ำ มากกว่าการให้เปล่า) เพื่อใช้ในการยกระดับโครงสร้างพื้นฐาน ทำให้เงินของโครงการนี้ถูกมองว่าเป็นยาพิษในแก้วเหล้าองุ่น ที่ในระยะยาวแล้วประเทศที่ลงทุนไปอาจจะปัญหาได้ เพราะต้องยอมรับว่าแต่ละประเทศมีศักยภาพในการรองรับหนี้สินได้ไม่เท่ากัน เช่น ประเทศลาวและศรีลังกา ซึ่งมีหนี้สาธารณะคิดเป็นสัดส่วน 63% และ 84% ของ GDP ซึ่งหากสุดท้ายไม่อาจรับมือกับภาระตรงนี้ได้ ก็ไม่มีทางเลือกที่จะต้องยอมยกโครงการที่ลงทุนนี้ให้จีนเช่าในระยะยาวไปเลย เท่ากับประเทศนั้น ๆ ต้องเสียอธิปไตยทางเศรษฐกิจของชาติให้กับจีนไปด้วย นอกจากนี้ยังมีการประมูลที่มีกระบวกการที่ค่อนข้างคลุมเครือ รวมไปถึงการเรียกร้องให้ใช้บริษัทจากจีนเท่านั้นในสัญญาการประมูล (ตรงนี้รวมไปถึงแรงงานในทุก ๆ มิติจากจีนด้วย) ผลลัพธ์ทำให้ผู้ทำสัญญามีต้นทุนเพิ่มขึ้น และนำไปสู่การยกเลิกโครงการ และแรงกระเพื่อมอย่างรุนแรงทางการเมือง ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือประเทศมาเลเซียนายกรัฐมนตรีมาฮาดีร์ บิน โมฮามัด เดินหน้าคัดค้านโครงการเส้นทางสายไหมของจีน โดยมองว่ามีต้นทุนที่แพงเกินจริง และทันทีที่ได้รับการเลือกตั้งในปี 2018 เขาก็ยกเลิกโครงการนี้ที่มีมูลค่าสูงถึง 22 ล้านดอลลาร์สหรัฐทันที ถึงแม้ภายหลังตัวเขาจะออกมาประกาศว่ายังคงสนับสนุนโครงการนี้อยู่ก็ตาม ในคาซัคสถานมีการต่อต้านการสร้างโรงงานของจีนทั่วประเทศภายใต้ความกังวลเกี่ยวกับต้นทุน รวมไปถึงการปฏิบัติของรัฐบาลจีนต่อชาวอุยกูร์ …

หากพูดถึงการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานแห่งศตวรรษที่ 21 คงจะไม่มีโครงการไหนในโลกจะยิ่งใหญ่เท่ากับ โครงการเส้นทางสายไหม หรือ One Belt and One Road ที่ตอนหลังถูกเรียกใหม่ว่า The Belt and Road Initiative (BRI) โดยโครงการนี้มีหัวเรือใหญ่ผู้ผลักดันคนสำคัญคือ ประเทศจีน และยุทธศาสตร์นี้ปรากฏต่อประชาคมโลกครั้งแรกในปี 2013 ในช่วงที่ท่านประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ได้เดินทางไปเยือนประเทศคาซักสถาน และได้มีการแถลงข่าวเปิดตัวโครงการนี้เป็นครั้งแรกที่นั่น (การไปเยือนประเทศคาซักสถานของนายสี จิ้นผิง ได้พูดถึงในส่วนของ One Belt ซึ่งจะเชื่อมโยงเครือข่ายถนนและเส้นทางรถไฟเพื่อเชื่อมจีนกับประเทศในยุโรปผ่านเอเชียกลาง) และเดือนตุลาคมในปีเดียวกัน นายสี จิ้นผิง ได้พูดถึงโครงการนี้อีกครั้งระหว่างเดินทางไปเยือนประเทศอินโดนีเซียในงานประชุมอาเซียนซัมมิท (ในรอบนี้ได้พูดถึง One Road ซึ่งเป็นการเปิดตัวเส้นทางสายไหมทางทะเล ที่จะเชื่อมท่าเรือของจีนกับท่าเรือของประเทศในตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียใต้ ตะวันออกกลาง และยุโรป) โดยโครงการนี้มุ่งเน้นไปที่การเชื่อมโยงการคมนาคมทางบกและทางทะเล พร้อมปรับปรุงท่าเรือและสร้างศูนย์การผลิตอุตสาหกรรมและการค้าขึ้น โครงการ The Belt and Road …