แนวโน้มดอกเบี้ย 3 ประเทศอุตสาหกรรมปี 2560 สวนทางการฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลก

แนวโน้มอัตราดอกเบี้ย 3 ประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำปี 2560 สหรัฐอเมริกา  ยุโรป  และญี่ปุ่น  สวนทางการฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลกที่ไม่ครอบคลุม โดยประเทศซึ่งมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดของโลกอย่างสหรัฐอเมริกาอยู่บนเส้นทางการฟื้นตัวอย่างค่อยเป็นค่อยไป

 

ขณะที่การกระตุ้นเศรษฐกิจของธนาคารกลางของประเทศเศรษฐกิจหลักหลายแห่งใกล้ถึงขีดจำกัดแล้ว จากประสิทธิผลที่ลดลงของมาตรการผ่อนคลายทางการเงินเชิงปริมาณ (Quantitative Easing) ทำให้เศรษฐกิจโลกจำเป็นต้องปรับตัวจากทิศทางการดำเนินนโยบายการเงินของประเทศหลักที่ต่างกัน

 

รุ่ง สงวนเรือง ผู้อำนวยการ ฝ่ายส่งเสริมธุรกิจและกำกับดูแลโกลบอลมาร์เก็ตส์ ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัด (มหาชน) ให้ความเห็นต่อทิศทางนโยบายการเงินของ 3 ประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำของโลกประกอบด้วย สหรัฐอเมริกา ยุโรป และญี่ปุ่น ในปี 2560 ว่า จะสวนทางกันอย่างชัดเจน เนื่องจากเศรษฐกิจมีการฟื้นตัวไม่เท่ากัน โดยสหรัฐฯ เติบโตต่อเนื่อง ขณะที่ยุโรปและญี่ปุ่นนั้นยังไม่ประสบความสำเร็จในการกระตุ้นเศรษฐกิจให้ฟื้นตัว สหรัฐอเมริกา

 
ปี 2560 ธนาคารกลางสหรัฐฯ(เฟด) มีแนวโน้มปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายอย่างน้อย 2 ครั้ง รวม 0.50% จาก 0.63% ในปัจจุบัน สู่ระดับ 1.13 % เนื่องจากตลาดคาดว่า 2 นโยบายเร่งด่วนที่นายโดนัลด์ ทรัมป์ จะดำเนินการตามที่หาเสียงไว้ คือ มาตรการลดภาษี และการลงทุนในโครงการสาธารณูปโภคขนาดใหญ่ เศรษฐกิจสหรัฐฯจึงมีโอกาสที่จะเติบโตร้อนแรงในระยะแรกของการดำรงตำแหน่งของทรัมป์ ขณะที่ทิศทางด้านการคลังบ่งชี้ว่า การขาดดุลงบประมาณจะปรับเพิ่มขึ้นอย่างมากและรัฐบาลสหรัฐฯต้องกู้เงินเพิ่มขึ้นจำนวนมาก

 
การกระตุ้นเศรษฐกิจรอบใหม่นี้จะเกิดขึ้นในช่วงที่เฟดกำลังใกล้บรรลุเป้าหมายด้านนโยบายการเงิน สะท้อนจากอัตราการว่างงานที่ลดลงสู่ระดับต่ำสุดในรอบกว่า 9 ปี ที่ 4.6% ในเดือนพฤศจิกายน ตลาดการเงินจึงเชื่อว่าเงินเฟ้อจะเร่งตัว และเฟดอาจตัดสินใจขึ้นดอกเบี้ยเร็วกว่าที่ประเมินไว้ ซึ่งในการประชุมวันที่ 13-14 ธันวาคม 2559 เฟดปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย 0.25% เป็น 0.5-0.75% ด้วยมติเอกฉันท์ซึ่งเป็นไปตามที่ตลาดคาดการณ์ไว้

 
“การปรับประมาณการของเฟดเกี่ยวกับแนวโน้มดอกเบี้ย ในปี 2560 จาก 2 ครั้ง เป็น 3 ครั้ง สร้างความประหลาดใจให้กับตลาด ทั้งนี้เดิมเฟดคาดว่าในปี 2559 จะขึ้นดอกเบี้ยถึง 4 ครั้ง แต่สามารถขึ้นดอกเบี้ยได้เพียงครั้งเดียวในการประชุมรอบสุดท้ายของปี 2559 เราจึงมีมุมมองว่านโยบายด้านเศรษฐกิจที่จะปฏิบัติจริงยังคงมีความไม่แน่นอนสูง รวมถึงทิศทางราคาน้ำมันดิบและการแข็งค่าเกินไปของเงินดอลลาร์ ท่ามกลางความเสี่ยงของการชะลอตัวในภูมิภาคอื่นของโลกอาจส่งผลให้การขึ้นดอกเบี้ยในสหรัฐฯไม่ราบรื่นนัก”

 

ยุโรป

แนวโน้มการดำเนินนโยบายการเงินของธนาคารกลางยุโรป (อีซีบี) และเฟดนั้นถือว่าสวนทางกันอย่างชัดเจน ทั้งนี้คาดว่าตลอดทั้งปี 2560 อัตราดอกเบี้ยนโยบายของยุโรป ทั้ง ยูโรโซน และอังกฤษ จะทรงตัวที่ระดับ 0% และ 0.25% ตามลำดับ โดยการประชุมรอบสุดท้ายของปี 2559 อีซีบีมีมติต่ออายุโครงการ QE ออกไปจนถึง ธันวาคม 2560 จากกำหนดเดิมเดือนมีนาคม นอกจากนี้ยังได้ปรับลดวงเงินซื้อสินทรัพย์รายเดือนจาก 8 หมื่นล้านยูโรเหลือ 6 หมื่นล้านยูโร

 

โดยจะเริ่มในเดือนเมษายนปี 2560 แม้เครื่องบ่งชี้ทางเศรษฐกิจหลายรายการของยุโรปบ่งชี้แนวโน้มที่ปรับตัวดีขึ้น ความเสี่ยงหลักของยูโรโซนจะมาจากกระแสชาตินิยมที่ต่อต้านโลกาภิวัตน์ รวมถึงวาทกรรมหาเสียงลักษณะประชานิยมที่กำลังลุกลามไปในหลายพื้นที่ โดยในปี 2560 หลายประเทศชั้นนำในยุโรป อาทิ เนเธอร์แลนด์ ฝรั่งเศส และเยอรมัน จะจัดการเลือกตั้งทั่วไป ซึ่งอาจส่งผลต่อเสถียรภาพด้านการเมืองและเศรษฐกิจของสหภาพยุโรปในที่สุด

 

 

ญี่ปุ่น

ธนาคารกลางญี่ปุ่น (บีโอเจ) จะตรึงอัตราดอกเบี้ยนโยบายที่ระดับ ติดลบ 0.10% ตลอดปี 2560 หลังจากที่บีโอเจได้ตัดสินใจประกาศใช้มาตรการควบคุมเส้นอัตราผลตอบแทน (Yield Curve Control) ในเดือนกันยายน ซึ่งนับเป็นการยกเครื่องกรอบการทำงานที่ตั้งเป้าหมายของนโยบายไปที่ดอกเบี้ยจากเป้าหมายฐานเงิน ตอกย้ำว่าเครื่องมือในการกระตุ้นเศรษฐกิจเหลือน้อยลงทุกขณะ

 

ทั้งนี้ บีโอเจดำเนินมาตรการผ่อนคลายเชิงปริมาณและคุณภาพ (Quantitative and Qualitative Easing) โดยเข้าซื้อสินทรัพย์จำนวนมาเป็นเวลานานกว่า 3 ปีแล้ว แต่ไม่ประสบความสำเร็จในการกระตุ้นให้เศรษฐกิจ พ้นจากภาวะชะลอตัว แม้ทางการญี่ปุ่นจะยังคงมุ่งมั่นออกมาตรการต่างๆเพื่อบรรลุเป้าหมายอัตราเงินเฟ้อที่ระดับ 2% เงินเยนที่อ่อนค่าลงอย่างรวดเร็วช่วงปลายปี 2559 น่าจะช่วยหนุนเศรษฐกิจญี่ปุ่นได้บ้าง ทำให้คาดว่าจะยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงนโยบายอย่างมีนัยสำคัญในระยะ 6-12 เดือนข้างหน้า